یابانچی حایوانلار(حیوانات وحشی ):

1.شیر: آسلان، آرسالان

2.پلنگ: بارس

3.یوز پلنگ: قافلان،قاپلان

4.ببر: توْغای

5.گرگ: قۇرد،جاناوار،بۇرۇ

6.کفتار: کافدار

7.شغال: چاققال

8.روباه: تۆلکۆ

9.سمور: پوْرسوق

10.راسو: سوْوسار، میشووۇل

11.سنجاب: دله، دگن

12.موش: سیچان

13.موش کور: آغچاسیچانی

14.گربه: پیشیک

15.گورکن: مزارچی،گوْردئشن

16.خرس: آیی

17.خوک وحشی: دؤنقوز، دوْوۇز

18.گراز: قابان

19.آهو: جئیران

20.بچه آهو: جویور

21.گوزن: مارال

22.خرگوش: دوْوشان

23.خرگوس صحرایی: عرب دوشانی

24.سوسمار: کرتن کله

25.مارمولک: قیزبوغان،اوْغلان یوْلداشیٛ

26.جوجه تیغی: کیپری، کیرپی

27.بزکوهی: داغ گئچی سی



چؤل قوشلاری(پرندگان وحشی):

1.کلاغ: قارغا

2.انواع عقاب : چالاغان، قیٛرقی، ، قیٛزیٛل قوش

3.شاهین: تارلان، سوْنغور

4.زاغ : قجله

5.خفاش: یاراسا، گئجه قۇشو

6.کبک: ککلیک

7.کبک ماده: فره

107.لک لک: حاجی لئیلک

8.اردک وحشی: چؤل اؤردگی

9.حواصیل: آرسین بوغاز

10.جغد: بایقۇش،یاپالاق

11.کرکس: قارتال

12.دارکوب: آغاج دلن

13.بلبل: بۆلبول

14.گنجشک: سئرچه

15.کبوتر: گؤورچین

16.هدهد: بۇببۇ،توراغای

17.بوتیمار: بالابان قۆشو

18.شترمرغ: دَوه قۇشو

19.پرستو: دۇرنا

20.طاووس: توْوۇز،

21.کبوترچاهی: آلا باختا

22.طوطی: تۇتو قۇشو،پاپاغان

23.فنچ: آلا جهره

24 چکاوک: تارلا قۇشو
۲۵،پرستو،قایلانقۇش
جغد،بایقۇش



سو سئور حایوانلار(آبزیان) :


1.لاک پشت: داش باغا، توسباغا

2.خرچنگ:  یان قیٛلینج

3.غورباغه : قۇرباغا

4.ماهی: بالیق

5.نهنگ: ناققا

6.مار:  ایلان،ییٛلان

7.مارآبی: سۆ ایلانی

8.بچه قورباغه: چؤمچه بالیغی



قورد قوشلارر، بوجوک لر( حشرات) :

1.مگس: میلچک

2.مورچه: قاریشقا، قارینچا،قاریٛنجا

3.مورچه بالدار: ماللا قاریشقا،آتلی قاریٛشقا

4.سوسک : پیس پیسا

5.سوسک بالدار: سوسری

6.زنبورعسل: بال آریٛ سی

7.زنبوربی عسل: ائششگ آری سی..
قیٛزیل آریٛ

8.عقرب: چایان، ائَیری قۇیروق

9.روتیل: بۆوه

10.پروانه: کپنک

11.کرم: قۇرداق

12.کرم خاکی: یئرقۇرداغی

13.کرم ابریشم: ایپک قورداغی

14.ملخ: چکیرتگه

15.حلزون: ایل بیز

16.پشه : میغ میغا، هۆنو

17.کفش دوزک: باشماق تیکن، ننم اوْغلو

18.کک: بیره

19.زالو: سۆلوک

20.شپش: بیت

21.موریانه: تاختا بیتی

22.گوش خیزک: قۇلاغا گیرن


23.هزارپا: قیٛرخ آیاق

سقف دهان = داماغ
طحال = دالاق
کیسه صفرا = ئؤد
غده = وزی
فرق سر = باشین قاپاغی
فک = انگ
کلیه = بؤیرک
کبد = قارا جیگر
لوزه = بوغاز وزی سی
مغز استخوان = ایلیک
به به ک = مردمک
روده = باغیرساق
پوست = دری
شش = آغ جیگر
معده = قورساق
قلب = اؤره ک

حساب : سای بیل - saybil

منها (-) : چیخی - çıxı

جمع (+) : آرتی - artı

ضرب (×) : چارپی - çarpı

تقسیم (÷) : بؤلو - bölü

مساوی (=) : ائشیت - eşit

نامساوی( ) : قارشیت - qarşıt

خط ( __ ): جیزگی - cizgi

مثلث : اوچ گئن - üçgen

گوشه : بوجاق - bucaq

مربع : دؤرد گئن - dördgen

مستطیل : جوت قول دؤردگئن – cütqol dördgen

زاویه : آچی - açı

دایره : یووارلاق،قوشاق – yuvarlaq,quşaq

بیضی : یاستی قوشاق – yastı quşa

آیاق بارماقی:انگشت پا

یان:باسن

آیاق:پا

بود:ران

دیز:زانو

قیچ:ساق پا

بود عضله سی:کشاله ران

توپوق:مچ پا


دیگر اعضای بدن

بئل:کمر

کوره ک:پشت

اوره ک:دل

قارین:شکم

دؤش پاجا:سینه

سینیر:عصب

دامار:رگ

شاه دامار:ورید

نفس بوروسو:نای

 قیزلیق:پرده بکارت

اواولیت:تخمک

یومورتالیق:تخمدان

 اونورغا سوتونو:ستون فقرات

اوز:صورتدالاق:طحال

اؤد:کیسه صفراوزی

گمیرچک:غضروف

بؤیرک:کلیه

قارا جیگر:کبد

بوغاز وزی سی:لوزه

سیدیک لیک:مثانه

بئیین:مغز

فقره:مهره

مقعد:مقعد

بند:مفصل

معده:معده

عضله:ماهیچه

قادین تؤره مه جهازی:مهبل

تؤره مه اور قانیزمی:آلت تناسلی

باغیر ساق:روده

یوغون باغیرساق:راست روده

آغ جیگر:ریه

کله سومویو:جمجمه،آهیانه

دیلین اوجو:نوک زبان

قاش:ابرو

بورون:بینی

کیرپیک:پلک

به به ک:مردمک

آزی دیش:دندان آسیاب

بویونون آردی:پس گردن

کؤپک دیشی:دندان نیش

بویوک آزی:دندان آسیاب بزرگ

کسیجی دیش:دندان پیش

آلین:پیشانی

قولاغین پرده سی:پرده گوش

بئیی نقاپاغی:جمجمه

گؤز:چشم

چه نه:چانه

آغیز:دهان

دیش:دندان

باش:سر

بورون دئشیگی:سوراخ بینی

داماغ:سقف دهان

باشین قاپاغی:فرق سر

انگ:فک

بویون:گردن

قولاق:گوش

بوغاز:گلو

دوداق:لب

یاناق:گونه

قیل، ساچ، توک:مو

باش بارماق:انگشت شصت

جوجولو بارماق: انگشت کوچک

شهادت بارماقی:انگشت اشاره

ال بارماقی:انگشت دست

اورتا بارماق:انگشت وسط

بارماقین بندی:بند انگشت

الین ایچی:کف دست

بیلنگ:مچ دست

دیرناق:ناخن

دیرسک:آرنج

قول:بازو

دری:پوست

• قاراگون            -------    بدبخت 
• دارتیشما          -------    بحث
• بولوک - بولوم    ------    بخش
• بیر یوللوق        -------     برای همیشه 
• وئره جک        ----------   بدهی 
• یولا سالماق   ---------    بدرقه 
• اوتورمک         ----------     بدرقه 
• اوته ن           -----------    گذشته 
• گرک             -----------     باید 
• توغای          ------------    ببر 
• آنلاماق         ----------     فهمیدن 
• یانشاق        ----------     هرزه گو
• ------------------------------------------
• آلنی آچیق  --   اوزو آغ - باشی اوجا - دوزگون
• آنلاماز        --   دوشونمه ز -  قانماز 
• آبجی         --   باجی  - بویوک باجی - آباجی
• آتیشما       --   ووروشما - دئییشمه 
• آپارماق       -- یوکله مه ک - گوتوروب گئتمه ک 
• 
  
•